در زندگی، هر فردی اموال و دارایی‌هایی را از پشت سر می‌گذارد که پس از فوتش به وراث و نزدیکانش منتقل می‌شود. این دارایی‌ها می‌توانند شامل اموال ملکی، دیون، مطالبات و غیره باشند. برای آنکه وراث به بهره‌برداری از این دارایی‌ها بپردازند، باید ابتدا اموال و دیون فقید را شناسایی کرده و پس از تسویه حساب، به تقسیم آن بپردازند.
هر فرد طی عمر خود تلاش‌ها و فعالیت‌هایی می‌کند که نتیجه آن اموال و دارایی‌هایی است. این دارایی‌ها دارای جنبه‌های مثبت و منفی هستند، مثلاً اموال و مطالبات به عنوان جنبه‌های مثبت و دیون‌ها به عنوان جنبه منفی. با فوت فرد، کنترل بر این اموال به بازماندگان او منتقل می‌شود. در مورد انحصار وراثت قبلا در وبسایت صدای وکیل صحبت کردیم
پس از مرگ فرد، همه چیزهایی که بجا مانده به وراث او می‌رسد، چه اموالی و چه دیونی. البته وراث می‌توانند تصمیم بگیرند که اموال و دیون متوفی را قبول یا رد کنند. گاهی نیز ممکن است بحران‌ها و اختلافاتی در میان وراث در مورد اموال و تقسیم آن پیش بیاید.
در این متن، ابتدا به توضیح مفهوم ترکه و سپس به بررسی موارد مرتبط با تحریر و تقسیم ترکه از دیدگاه حقوقی خواهیم پرداخت. اگر مایل به درک بهتر در مورد این مفاهیم هستید، ادامه مطلب را دنبال کنید.
تحریر ترکه چیست؟
تحریر ترکه به ثبت و نگارش دقیق دارایی‌های یک فرد پس از مرگ وی در قانون اشاره دارد. این فرآیند به منظور حفظ حقوق وراث و کاهش احتمال اختلافات بین آنها در موارد تقسیم ارث انجام می‌شود. تحریر در لغت، نوشتن یا ثبت است، اما در اصطلاح حقوقی به معنی ثبت دقیق اموال، مطالبات و بدهی‌های یک فرد متوفی است.
برخی موارد وجود دارد که تحریر ترکه به صورت الزامی است، و فقط افراد خاصی می‌توانند درخواست تحریر ترکه را ثبت کنند. این افراد و موارد عبارتند از:
- هر یک از وراث یا نمایندگان قانونی آنها.
- وصی فرد متوفی که برای مدیریت اموال او منصوب شده است.
- امین فرد غایب و قیم فرد محجور اگر وراثی برای آن فرد وجود داشته باشد.
- در مواردی که بین وراث فرد محجور یا غایب وجود داشته باشد.
- زمانی که برخی از وراث ترکه را قبول و برخی دیگر آن را رد کنند.
- زمانی که متوفی یک تبعه خارجی باشد.
برای درخواست حکم تحریر ترکه، یک سلسله مراتب و مراحلی وجود دارد که از ثبت دادخواست آغاز شده و با صدور حکم تحریر ترکه به پایان می‌رسد. این مراحل شامل ثبت دادخواست، نشر آگهی، تعیین بازرس برای بررسی دارایی‌ها و در نهایت صدور حکم می‌شود. مطالعه بیشتر : تقسیم ترکه – امور قبل از تقسیم و حق تقدم
مراحل تحریر ترکه
تحریر ترکه مستلزم چند مرحله است:
- شناسایی و ثبت کلیه دارایی‌های منقول و غیرمنقول متوفی
- تعیین سهم وراث و مستحقین از دارایی‌ها
- انتخاب یک نماینده قانونی به عنوان وکیل تقسیم ترکه
- انجام مراحل تقسیم ترکه توسط وکیل
- ثبت تحریر ترکه نزد دادگستری و ارائه مدارک مربوطه
- صدور سند رسمی تقسیم ترکه توسط دادگستری
- وراث یا نمایندگان قانونی آنها باید پس از تهیه مدارک، دادخواست تحریر ترکه را به شورای حل اختلاف تقدیم کنند.
بهتر است تحریر ترکه با مشاورت وکلای مجرب صورت گیرد تا از صحت آن اطمینان حاصل شود.
سوالات متداول
1- ترکه چیست ؟
ترکه شامل دارایی‌ها، اموال، بدهی‌ها و مطالباتی است که پس از مرگ فرد باقی می‌ماند و به وراث او انتقال می‌یابد. جزئیات بیشتر در متن مقاله آمده است.
2- منظور از تحریر ترکه چیست؟
تحریر ترکه به ثبت و مشخص شدن دارایی‌ها، بدهی‌ها و مطالبات فرد متوفی اشاره دارد که برای این کار باید از طریق مراجع قانونی و دادگاه‌ها اقدام شود. جزئیات مرتبط در مقاله ارائه شده است.
3- چگونه تقسیم ترکه صورت می‌گیرد؟
وراث از متوفی برای تقسیم دارایی‌ها و اموال بین خود اقدام می‌کنند. اگر اختلافی در میان آنها پیش بیاید، باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنند. جزئیات تقسیم ترکه در مقاله موجود است.
4- شورای حل اختلاف در تقسیم ترکه چه نقشی دارد؟
شورای حل اختلاف نقش مهمی در حل و فصل اختلافات وراث در زمینه تقسیم ترکه دارد. اگر وراث بین خود به توافق نرسند، می‌توانند به این شورا مراجعه کرده و از آن در جهت حل مسئله استفاده نمایند. جزئیات بیشتر در متن مقاله آمده است.