شرایط طلاق توافقی ، یک فرایند است که در آن همسران باید در مواردی نظیر مهریه، نفقه، حضانت کودکان، زمان و شیوه ملاقات و دیگر مسائل مرتبط، به توافق برسند. هرگونه توافق در این زمینه‌ها توسط دادگاه در نظر گرفته شده و در گواهی طلاق ثبت میشود.
چه شرایطی برای طلاق توافقی وجود دارد؟
شرایط طلاق توافقی به معنای این است که دو نفر با موافقت و تفاهم خود تصمیم به جدایی می‌گیرند. هرگونه توافق که بین آنها در موضوعات مانند مهریه، نفقه، حضانت و ملاقات با فرزند، وجود داشته باشد، از سوی دادگاه مورد قبول است، به شرطی که این توافقات در مورد مسائل مرتبط با زندگی مشترک آنها باشد.
به عنوان نمونه، هنگام توافق بر طلاق ، زوج‌ها می‌توانند تصمیم بگیرند که مهریه را ببخشند، کاملاً دریافت کنند یا حتی با توافق خاصی آن را پرداخت کنند. این می‌تواند به این شکل باشد که بخشی از مهریه ببخشیده شود و بقیه پرداخت شود. هر توافقی که واقع شود در حکم دادگاه ثبت میشود و قابلیت اجرایی دارد.
در ادامه شرایط طلاق توافقی همراه صدای وکیل باشید
متاسفانه برخی منابع حقوقی اشتباهاً اعلام کرده‌اند که قانون مخصوصی برای طلاق توافقی وجود ندارد و فقط یک رویه در دادگاه‌های خانواده است. این نظریه غلط است؛ زیرا در قانون حمایت از خانواده و آیین‌نامه اجرایی آن، شرایط و فرآیند طلاق توافقی به طور جامع بیان شده است.
در گروه وکلای صدای وکیل، شرایط طلاق توافقی به این شکل است که ابتدا توافق‌های همسران از آنها پرسیده میشود. پس از آن، یک صورت‌جلسه تهیه و به امضاء آنها رسیده و سپس دادخواست طلاق تهیه میشود و به نتیجه توافقی که دو طرف داشته‌اند، رای دادگاه خانواده اخذ میشود. جالب است که با پیشرفت‌های تکنولوژی، امکان بدون حضور فیزیکی در دفتر وکیل و ارائه وکالت به وکیل از طریق سامانه الکترونیکی قوه قضائیه فراهم شده است. در این رویه، وکالت با درخواست وکیل و تایید موکل در سامانه ثنا انجام میشود، بدین ترتیب از هر نقطه‌ای از کشور می‌توان به سامانه ثنا دسترسی داشت و وکالت را ثبت کرد.
نکته‌ای قابل توجه است در طلاق توافقی
اگر یک زوج در ملکی مشترک، به عنوان مثال یک آپارتمان، دارای سهم باشند، هرگونه توافق بین آنها در خصوص استفاده یا فروش این ملک مستقل از دادگاه خانواده است. با وجود اینکه توافق مکتوب بین طرفین در مورد اموال مشترک، قانونی و معتبر است و در دادگاه‌های دیگر می‌توان به آن استناد کرد، اما این توافق در حکم طلاق ثبت نمی‌شود. حداقل تا به حال، این رویه در دادگاه‌های خانواده تهران به این شکل بوده است.
مدت زمان و شرایط طلاق توافقی چیست ؟
با توجه به مطالب ارائه شده، فهمیدیم که طلاق توافقی در ایران، از آذرماه سال ۹۷ تاکنون ۱۴۰۲، با یک رویه ویژه مواجه شده‌است. در این رویه، زوج‌ها در ابتدا باید به سامانه نوبت‌دهی طلاق مراجعه و یک مرکز مشاوره را انتخاب کنند. پس از آن، به یک یا چند جلسه مشاوره در یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی استان تهران ارجاع می‌شوند. این جلسات به دلایل مختلف ممکن است به مدت ۴۵ روز یا بیشتر طول بکشد.
پس از اتمام مشاوره‌ها و در صورت عدم انصراف از طلاق، دادخواست به دادگاه خانواده ارسال میشود. زمان این فرآیند بستگی به شرایط و ویژگی‌های خاص هر پرونده دارد. بعد از صدور حکم طلاق توسط دادگاه، زوج‌ها دارای مهلتی به مدت ۹۰ روز برای ثبت طلاق در یکی از دفاتر رسمی هستند. البته به نظر می‌رسد که با استفاده از بعضی تکنیک‌های قانونی، ممکن است این مدت زمان افزایش یابد.
این موضوعات فنی و قانونی بسیار مهم و حساس‌اند و به توافقات زوج‌ها در مورد مسائل مختلف، از جمله مهریه، حضانت فرزندان، نفقه و ملاقات با فرزندان، وابسته‌اند. به هر حال، اولویت اصلی در طلاق توافقی توافق و همدلی بین زوج‌ها است، تا به بهترین شکل ممکن و با کمترین مشکلات به این فرآیند پایان دهند.
در شرایط طلاق توافقی ، دو نکته مهم و حیاتی وجود دارد:
1. مشاوره‌ها: جلسات مشاوره برای اکثر زوج‌ها فرصتی است تا با کمک یک متخصص، دلایل و عوامل واقعی جدایی را مورد بررسی قرار دهند. در بسیاری از موارد، این جلسات می‌توانند زوج‌ها را برای رسیدن به تصمیمات بهتر و آگاه‌تر یاری رسانده و حتی در برخی موارد، موجب رجوع آنها به زندگی مشترک شود. البته، همانطور که در متن اشاره شده بود، پس از شیوع کرونا، ممکن است کیفیت این جلسات کمی تحت تأثیر قرار گیرد، اما هنوز هم وجود آنها ضروری و حیاتی است.
2. توافق‌نامه: شرایط طلاق توافقی بدون یک توافق‌نامه مناسب و جامع کاملاً ناقص است. در این توافق‌نامه، همه جزئیات مربوط به مهریه، حق حضانت، نفقه، ملاقات با فرزندان، اموال مشترک و هر چیز دیگری که باید مورد توافق قرار گیرد، ذکر شده و توسط هر دو طرف امضاء میشود. هرچند در متن اشاره شده بود که توافق در مورد استفاده یا فروش ملک مشترک در دادگاه خانواده ثبت نمی‌شود، اما همچنان این توافقات می‌توانند در دادگاه‌های دیگر استناد شوند.
یک مثال از پرونده : شرایط طلاق توافقی
شما در این مثال به خوبی نوع پرونده را متوجه میشود
زوجه از مهریه‌ی ۷۰۰ سکه، تعداد ۵۵۰ سکه را میبخشد و زن با این موضوع موافق است. باقی‌مانده ۱۵۰ سکه به صورت ماهیانه، هر ماه 2 سکه، پس از طلاق به زوجه پرداخت خواهد شد. زوجه ادعایی در مورد نفقه و اجرت المثل ندارد. حضانت فرزند مشترک 3 ساله دختر، در دست مادر است و پدر هر هفته 24 ساعت حق ملاقات با فرزند خود را دارد. نفقه فرزند ماهانه چهار میلیون تومان است که توسط پدر به مادر پرداخت میشود.
نکته مهم در روند طلاق توافقی در دادگاه‌های تهران
همه زوج‌ها باید بدانند که بدون حکم دادگاه نمی‌توانند برای طلاق به دفتر خانه مراجعه کرد . هیچ دفترخانه‌ای هم بدون داشتن حکم قضایی اجازه ثبت طلاق را ندارد و اگر بر خلاف این عمل کند، پروانه کاری او لغو میشود. این قاعده حتی در مواردی است که زوجین خارج از کشور هستند یا از دادگاه‌های خارجی طلاق گرفته‌اند. پس شرایط طلاق توافقی بدون حکم دادگاه غیرممکن است.
اکنون شاید سوال برخی این باشد که با وجود اینکه مشاوره الزامی شده است، چگونه طلاق توافقی بدست می‌آید؟ پاسخ ساده است؛ تمامی فرآیندها مطابق قوانین و مقررات انجام می‌پذیرد. در تهران، شعب خانواده طلاق‌های یک طرفه را به طلاق توافقی تبدیل می‌کنند. پس در صورتی که یکی از طرف‌ها تمایل به شرکت در مشاوره نداشته باشد، طلاق به صورت یک‌طرفه ثبت و سپس به شعبه دادگاه ارجاع داده میشود. در نهایت، دادگاه مطابق با توافق زوجین یا نمایندگان قانونی آنها، حکم را صادر می‌کند. زمان طلاق توافقی معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ روز کاری است، اما این مدت زمان قطعی نیست و ممکن است تغییر کند.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این فرآیند فقط برای شهر تهران است. با تغییرات اخیر در ساختار قضائی، پرونده‌های طلاق به درخواست هر یک از طرفین یا با وکالتنامه، ابتدا به معاونت ارجاع و سپس به شورای حل اختلاف می‌رسد، به منظور تلاش برای سازش و گسترش مراحل طلاق. برای اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.
چقدر حضور زوجین در روند طلاق توافقی لازم است؟
حضور فیزیکی زوجین در شرایط طلاق توافقی فقط یک بار به منظور امضاء و ثبت توافق‌ها لازم است. در صورتی که زوجین قبلاً در سامانه ثنا (ابلاغ الکترونیکی) ثبت نام نکرده باشند، باید یک بار به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنند. اما اگر قبلاً ثبت‌نام شده باشند، دیگر نیازی به حضور در دفتر خدمات قضایی نیست. با تکامل فناوری‌های الکترونیکی، حالا زوجین می‌توانند از هر نقطه‌ای و حتی بدون حضور فیزیکی وکالت طلاق خود را به ما بدهند.
مراکز خدمات قضایی در شهرهای مختلف را می‌توانید با مراجعه به سایت عدل ایران قوه قضاییه یا جستجوی آنلاین در گوگل مشاهده کنید. در مراحل انجام طلاق، اگر زوجه اعلام باکره بودن کرده باشد، باید به پزشکی قانونی مراجعه کند. در غیر این صورت، ارائه نتیجه آزمایش بارداری الزامی است. بسیاری از دادگاه‌های خانواده تهران دارای آزمایشگاهی هستند که زوجه با راهنمایی ما به آن مراجعه می‌کند. اگر زوجه خارج از کشور باشد یا وکالت طلاق داده باشد، فرآیند متفاوت است. با توجه به وضعیت شیوع کرونا، بعضی از شعب دادگاه، جواب آزمایش بارداری را به زمان ثبت طلاق در دفترخانه موکول کرده‌اند که در چنین حالتی، حضور زوجه در دادگاه الزامی نیست.
قانون جدید طلاق توافقی سال 1404 تغییر کرده است ؟
در مورد تغییرات قوانین و شرایط طلاق توافقی در سال 1404 اطلاعات جدیدی وجود ندارد. این مطلب براساس آخرین اطلاعات مربوط به دادگاه‌های خانواده شهر تهران است. ارجاع به بخشنامه طلاق توافقی 1404 که توسط برخی مطرح میشود، در واقع به اطلاعات سال ۱۳۹۷ برمی‌گردد. در صورت وجود هرگونه پرسش یا نیاز به روشن‌سازی، ما در خدمت شما هستیم.
آخرین قوانین مربوط به شرایط طلاق توافقی ؟
با توجه به آخرین اطلاعات دریافتی، طلاق با توافق در چند سال اخیر طبق یک الگو پیش می‌رود و در سال 1404 تغییر چشمگیری نداشته است. افرادی که قصد دارند طلاق توافقی بگیرند، باید به مشاوره بهزیستی مراجعه کنند و گواهی عدم انصراف را دریافت کنند. در مواردی نیز با ارائه دادخواست طلاق از یکی از طرفین، می‌توان طلاق را تبدیل به توافقی کرد، که در این حالت در تهران نیازی به مشاوره نیست. اما در بعضی از شهرستان‌ها، هر دو نوع طلاق نیاز به رفتن به سامانه تصمیم دارد. همچنین، شنیده شده است که با توسعه زیرساخت‌ها، در آینده حتی طلاق یک‌طرفه در تهران نیز نیاز به مشاوره خواهد داشت، البته هنوز این موضوع به حالت عملی درآمده نیست. در بسیاری از موارد، دادگاه‌ها و یا مراکز قضایی خانواده درصورت تلاش برای صلح بین زوجین، پرونده را به شورای حل اختلاف ارجاع می‌دهند و اگر موفق نشوند، پرونده دوباره به دادگاه برگردانده میشود. هم اکنون، در مهر ۱۴۰۲، تمام پرونده‌های طلاق یک‌طرفه در تهران اولاً به شورای حل اختلاف ارسال می‌شوند.