سلامت کالای گرانبهایی است که با کمک دانش و تخصص پزشکان حفظ و تداوم پیدا میکند. پزشکی یکی از خدمات گرانبهای جامعه پزشکی است اما از سوی دیگر سهل انگاری در این شغل حساس، میتواند به جای تضمین سلامتی، به قیمت جان یک انسان تمام شود.
صدای وکیل مشاوره حقوقی + تلفن : (6 خط ویژه) 02166567311
چگونگی رسیدگی به تخلفات پزشکی – قصور پزشکی جان افراد را به خطر می اندازد
سلامت کالای گرانبهایی است که با کمک دانش و تخصص پزشکان حفظ و تداوم پیدا میکند. پزشکی یکی از خدمات گرانبهای جامعه پزشکی است اما از سوی دیگر سهل انگاری در این شغل حساس، میتواند به جای تضمین سلامتی، به قیمت جان یک انسان تمام شود.
پزشکان به مناسبت فعالیت تشخیصی و درمانی که برای بیماران انجام می دهند، در بعضی از موارد دچار برخی از تخلفات میشوند که جنبه های مختلفی دارد.
در برخی از موارد این تخلفات و کوتاهی ها منجر به عوارضی برای بیماران نمی شود که بیشتر از جنبه انتظامی و حرفهای مورد توجه قرار میگیرد و طبق قانون محل رسیدگی به تخلفات پزشکان در سازمان نظام پزشکی است. اما در مواردی که تخلفات پزشکی منجر به آسیب و صدمه برای بیماران گردد، موضوع قصور و تقصیر پزشکی مطرح می شود و محل رسیدگی آن در دادسراهای عمومی و انقلاب است که در تهران در دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی رسیدگی می شود و برای امر کارشناسی موضوع به کمیسیون تخصصی سازمان پزشکی قانونی ارجاع خواهد شد.
بر همین اساس رسیدگی به تخلفات پزشکی در صلاحیت دادسرای انتظامی پزشکی و رسیدگی به جرایم در حیطه صلاحیت مجاکم عمومی دادگستری است.
عدم رعایت موازین شرعی و قانونی و مقررات صنفی و حرفهای و شغلی و سهل‌انگاری درانجام وظایف قانونی به وسیله شاغلان حرف پزشکی و وابسته به پزشکی، تخلف محسوب می شود و متخلفان با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن، حسب مورد به مجازات های زیر محکوم می شوند:
– تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیئت مدیره نظام پزشکی محل
– اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل
– توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل
– محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از ۳ ماه تا ۱ سال در محل ارتکاب تخلف
– محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از ۳ ماه تا ۱ سال در تمام کشور
– محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی از بیش از ۱ سال تا ۵ سال در تمام کشور
– محرومیت دایم از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته در تمام کشور
قانون مجازات اسلامی قانونگذار برای آن مجازات در نظر گرفته است ولی شخصی که مرتکب آن می شود پزشک و یا جزء تیم پزشکی است.
کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی بیان کرد: قصور پزشکی در قانون مجازات اسلامی به چهار عنوان بی احتیاطی، بی مبالاتی، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی تعریف می شود.
وی در رابطه با بی مبالاتی گفت: بی مبالاتی شامل ترک فعلی است که از نظر علمی و فنی انتظار انجام آن از پزشک می رود ولی صورت نپذیرفته است. عدم تدارک و تهیه تمهیدات لازم مثل آزمایشها و عکس های رادیولوژی ٬ و عدم انجام مشاوره های لازم و اخذ شرح حال و معاینه دقیق قبل از عمل جراحی یا اقدام درمانی ٬ یا معاینه نکردن قلب و عدم تهیه نوار قلبی قبل از بیهوشی٬ همگی بی مبالاتی است.
وی ادامه داد: بی احتیاطی بر خلاف بی مبالاتی جنبه مثبت و وجودی دارد یعنی اینکه فعلی انجام گرفته که از نظر علمی و اصول پزشکی نباید انجام میگرفت. لذا پزشک توجه و دقت کافی در امر درمان یا آزمایش را مبذول نداشته ٬ یا مرتکب اشتباه یا زیاده روی شده ٬ در نتیجه ضرر جسمانی یا روانی برای بیمار ایجاد کرده است.به عنوان مثال پاره شدن روده در حین اعمال جراحی شکم٬ جاگذاشتن وسایل جراحی یا پانسمان در داخل بدن و…
این مدرس حقوقی دانشگاه در خصوص عدم مهارت افزود: عدم مهارت شامل مواردی است که پزشک تبحر علمی و فنی لازم را برای انجام کار بخصوصی نداشته باشد مهارت یک پزشک٬ کارایی و توانایی او در انجام وظیفه ای است که بر عهده میگیرد و عدم مهارتش به ناتوانی او یا فقدان کارایی اش برای انجام امور تخصصی پزشکی یا جراحی وابسته است. عدم مهارت ممکن است از نوع عملی باشد و ناشی از تازه کار بودن یا بی تجربه گی ٬ یا از نوع علمی باشد و حاکی از بی سوادی و عدم بهره وری کافی از دانش پزشکی ٬ که به هر صورت نمی تواند عذر موجه یا از بین برنده مسئولیت برای قصور پزشک باشد. عدم مهارت به صورت ندانم کاری یا دست پاچگی در جراحان و متخصصان تازه کار اغلب هنگامی دیده میشود که در حین عمل جراحی یا اقدام درمانی تخصصی با واقعه ای غیر عادی روبه رو می گردند.
محمد پور بیان کرد: رعایت نکردن مقررات دولتی یعنی عدم توجه به آیین نامه ها ٬ بخش نامه ها ٬دستورالعملهای مقامات اداری مافوق ٬ نظام پزشکی ٬ وزارت بهداشت ٬ درمان وآموزش پزشکی که حاکم بر اشتغال به حرفه پزشکی و مربوط به حرفه های گوناگون تخصصی پزشکی و رشته های وابسته به آن است.
وی خاطر نشان کرد: رسیدگی به تخلفات پزشکی توسط هیات های بدوی انتظامی مانع رسیدگی توسط محاکم قضایی نمی شود ، چرا که ممکن است پزشک اقدام به عملی نماید که واجد وصف مجرمانه باشد و چون چنین امری بالتبع تخلف نیز محسوب می شود ، محاکم دادگستری و هیات های بدوی انتظامی هر کدام می توانند جداگانه به موضوع رسیدگی کنند.
این کارشناس حقوقی به مجازتهای معین شده در خصوص قتل غیرعمد و نقص عضو بیمار توسط پزشک اشاره کرده و گفت: اگر بیماری به وسیله پزشک خود فوت شود، قتل عمدی محسوب شده است. اما اگر منتهی به فوت بیمار نشود و منتهی به نقص عضو شود یا مثلا خانمی که باردار است به دلیل بی احتیاطی پزشک، فرزند وی سقط شود، پزشک باید دیه سقط جنین را پرداخت کند.
وی اذعان کرد:در مواردی که پزشک عمومی بدون داشتن تخصص لازم و با علم به اینکه متقاضیان عمل زیبایی باید در کلینیک‌هایی عمل شوند که بخش آی سی یو و سی سی یو داشته و متخصصان قلب و ریه در آن حضور داشته باشند، اقدام به جراحی زیبایی در مطب کند عمل او از نظر علم پزشکی نه تنها غیر قابل توجیه است بلکه بنابر قانون عمل او جرم محسوب میشود .
صدای وکیل مشاوره حقوقی – تلفن : (6 خط ویژه) 02166567311