برای تعیین تکلیف میراث هرکس پس از فوت، ابتدا باید ورثه را تعیین کرد. رسیدگی به این امر از سوی مرجع قانونی و با رعایت تشریفات مقرر در قانون را «قانون انحصار وراثت» و رای صادر شده را «تصدیق یا گواهی انحصار وراثت» می نامند. ……………..
مشاوره حقوقی رایگان با وکیل خوب دادگستری
انحصار وراثت فرآیندی است که زمانی تکمیل می شود که متوفی دارایی هایی مانند حساب های بانکی، املاک و مستغلات و سرمایه گذاری های مالی را در وصیت خود بین وارثان تقسیم می کند. می توانید با مراجعه به مقاله انواع وصیت نامه درباره وصیت نامه های مختلف بیشتر بدانید. البته انحصار وراثت منوط به تاکید در وصیت نامه نیست و اگر متوفی در وصیت خود انحصار ورثه نکرده، ورثه به لحاظ قانونی می توانند با مراجعه به مراجع ذی ربط که در ادامه این مقاله به آن ها خواهیم پرداخت، مراتب انحصار وراثت را طی کرده و سهم الارث خود را دریافت کنند. به صورت کلی، انحصار وراثت عبارت است از اداره کل وصیت شخص متوفی یا وقات شخص متوفی بدون وصیت.
معمولاً یک مجری در وصیت نامه یا یک مدیر در صورت عدم وجود اراده، برای تکمیل فرآیند وصیت نام برده می شود. این شامل جمع آوری دارایی های متوفی برای پرداخت هر گونه بدهی باقی مانده در دارایی آنها و توزیع دارایی ها بین ذینفعان است.
انحصار وراثت چیست و چه مراحلی دارد؟
انحصار وراثت خود چندین نوع دارد. به عنوان مثال، یکی از انواع انحصار وراثت، انحصار وراثت اموال منقول است و یکی دیگر از انواع انحصار وراثت انحصار وراثت سرقفلی است. انحصار وراثت شامل تجزیه و تحلیل و مدیریت انتقال دارایی هایی است که قبلاً متعلق به شخص متوفی بوده است. هنگامی که یک مالک می میرد، دارایی های آنها معمولاً توسط دادگاه بررسی می شود. این دادگاه حکم نهایی تقسیم سهم الارث را بین ذینفعان که همان وراث هستند، صادر می کند. رسیدگی به انحصار وراثت معمولاً با تجزیه و تحلیل اینکه آیا شخص متوفی وصیت نامه قانونی ارائه کرده است یا نه آغاز می شود.
در بسیاری از موارد، شخص متوفی اسنادی را تنظیم کرده است که حاوی دستورالعمل هایی در مورد نحوه توزیع دارایی های آنها پس از مرگ است. همچنین می توانید مقاله ما در زمینه انحصار وراثت اموال شهید را مطالعه کنید. اما در مواردی از متوفی وصیت نامه ای باقی نمی ماند. شرایط خاصی وجود دارد که در هر دو موقعیتی که در زیر توضیح داده ایم، رخ می دهد.
انحصار وراثت با وصیت نامه
متوفی با وصیت به عنوان وصی شناخته می شود. هنگامی که موصی فوت می کند، وصی مسئول شروع فرآیند وصیت می باشد. اجراکننده وصیت معمولاً یکی از اعضای خانواده است. وصیت نامه همچنین می تواند جزئیات مربوط به یک اجراکننده مشخص جهت تقسیم ارث و دیگر آئین ها را ارائه دهد. اگر مرد دارای چندین همسر باشد قانون برای انحصار وراثت او تدابیری اندیشیده که می توانید مقاله ما در زمینه ارث مرد چند زنه را مطالعه کنید.
جالب توجه است که بدانید تسلیم وصیت نامه در دادگاه بدوی بر عهده مجری تعیین شده است. تسلیم وصیت نامه آغازگر فرآیند صدور گواهی است. فرآیند وصیت یک دادرسی تحت نظارت دادگاه است که در آن صحت وصیت نامه به جا مانده معتبر است و به عنوان آخرین وصیت واقعی متوفی پذیرفته می شود. دادگاه رسماً وصی را که در وصیت نامه ذکر شده است تعیین می کند که به وصی قدرت قانونی می دهد که از طرف متوفی اقدام کند.
انحصار وراثت بدون وصیت نامه
وقتی شخصی بدون وصیت محلی یا وصیت نامه رسمی می میرد، می گویند بی وصیت مرده است. ترکه غیر ارثی نیز ترکی است که وصیت نامه ارائه شده به دادگاه باطل تشخیص داده شده است. فرآیند اعسار برای یک دارایی غیر ارث شامل تقسیم دارایی های متوفی طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران است. اگر شخص متوفی دارایی نداشته باشد، ممکن است وکالت لازم نباشد. انحصار وراثت برای اقلیت های مذهبی هم مسیر خود را طی می کند و شما می توانید مقاله ما در این باره را مطالعه کنید.
به طور کلی، رسیدگی دادگاه انتصابی معمولاً با تعیین یک مدیر برای نظارت بر دارایی متوفی آغاز می شود. مدیر به عنوان مجری عمل می کند و کلیه مطالبات قانونی علیه دارایی را دریافت می کند و بدهی های معوقه را پرداخت می کند.
این فرد وظیفه دارد هر ورثه قانونی متوفی، از جمله همسران، فرزندان و والدین بازمانده را بیابد. ما یک مقاله در زمینه ارث زن در اموال غیرمنقول نوشته ایم که می توانید آن را مطالعه کنید. دادگاه وراثت بررسی خواهد کرد که چه دارایی هایی باید بین وراث قانونی توزیع شود و چگونه آنها را تقسیم می کند. در قوانین جمهوری اسلامی ایران دارایی را بین همسر و فرزندان متوفی تقسیم می کنند و در صورت مجرد بودن متوفی یا عدم داشتن همسر و فرزند، دارایی های او فی مابین وراث درجه یک تقسیم خواهد شد. توصیه می شود مقاله ما در زمینه نحوه صدور گواهی انحصار وراثت را نیز مطالعه کنید.
اولین قدم این است که برای تعیین تکلیف میراث هرکس پس از فوت، ابتدا باید ورثه را تعیین کرد. رسیدگی به این امر از سوی مرجع قانونی و با رعایت تشریفات مقرر در قانون را «انحصار وراثت» و رای صادر شده را «تصدیق یا گواهی انحصار وراثت» می نامند.
دادگاه برای انحصار وراثت
دادگاه های خانواده برای انحصار وراثت بخشی از سیستم قضایی جمهوری اسلامی ایران است که بر اجرای وصیت نامه و همچنین رسیدگی به املاک، نگهبانی و قیمومیت نظارت می کند. دادگاه وثیقه همچنین تعهد یک فرد دارای معلولیت روانپزشکی را به مؤسساتی که برای کمک به آنها طراحی شده اند، رسیدگی می کند.
دادگاه تضمین می کند که وصیت نامه مطابق میل فردی که فوت کرده است اجرا شود. این اطمینان حاصل می کند که تمام بدهی ها پرداخت شده و دارایی ها به درستی توزیع می شود. دادگاه بر فعالیت های مجری منصوب شده برای رسیدگی به این امور نظارت می کند و معمولاً باید آنها را تأیید کند.
ضمناً وقتی وصیت نامه مورد اعتراض قرار می گیرد، حکم اصالت سند و ثبات شناختی امضا کننده آن بر عهده دادگاه بدوی است. اگر اراده ای وجود نداشته باشد، دادگاه همچنین بر اساس قوانین حوزه قضایی موجود تصمیم می گیرد که چه کسی دارایی های متوفی را دریافت کند.
اصطلاح “انحصار وراثت” برای توصیف روند قانونی که شامل رسیدگی به دارایی یک فرد اخیراً فوت شده است استفاده می شود. به طور کلی، نقش دادگاه این است که اطمینان حاصل کند که بدهی های آنها پرداخت شده و دارایی های آنها بر اساس خواسته های متوفی که در وصیت نامه شرح داده شده است، بین ذینفعان صحیح توزیع می شود.
وصیت نامه چندوجهی است زیرا به روند کلی حقوقی رسیدگی به دارایی ها و بدهی های شخص متوفی، دادگاهی که این فرآیند را مدیریت می کند و توزیع واقعی دارایی ها اشاره دارد.
قابل درک است که مردم می خواهند در صورت امکان از پروسه صدور حکم اجتناب کنند یا کوتاه کنند. این را می توان با مصالحه و مذاکره انجام داد که می تواند به شما کمک کند از ماهیت معمولاً طولانی، گاهی پرهزینه و همیشه عمومی وصیت نامه جلوگیری کنید.
شما می توانید با تعیین ذینفعان برای آنها در اسناد حسابداری که توسط شرکت بیمه عمر، برنامه بازنشستگی، کارگزاری و بانک شما نگهداری می شود، دارایی های مالی را خارج از دادگاه نگه دارید. به این ترتیب، پس از مرگ، وجوه مستقیماً به سمت ذینفعان جریان می یابد.
در جلسه دادگاه برای انحصار وراثت چه اتفاقی می افتد؟
در جلسه دادگاه برای انحصار وراثت، قاضی مسئولیت های مجری وصیت نامه از جمله تماس با ذینفعان و طلبکاران، ارزیابی دارایی های متوفی و پرداخت بستانکاران و مالیات های معوق را فهرست می کند. معمولاً در جلسه دوم دادگاه، قاضی اطمینان حاصل می کند که همه این موارد انجام شده است و دستور انتقال اموال را صادر می کند تا نقل و انتقال پول و سایر دارایی ها در ملک آغاز شود.
آیا وقتی کسی می میرد برای انحصار وراثت باید به دادگاه مراجعه کرد؟
خیر. به این کار نیازی نیست. با این حال اگر وراث برای تقسیم ارثیه به نتیجه نرسیدند می توانند با قانونی کردن روند انحصار وراثت به صورت سیستماتیک و قانونی به حق خود از سهم الارث برسند. وکلای مجرب ما در صدای وکیل به شما کمک می کنند تا در روند انحصار وراثت موفق واقع شوید. برای طرح مشکلات حقوقی خود به صورت رایگان، می توانید به صفحه اصلی مراجعه کنید.
آیا این شدنی است که برای انحصار وراثت به هیچ دستگاه قضایی مراجعه نکرد؟
در حالی که اجتناب کامل از دادگاه وثیقه می‌تواند مشکل باشد، برخی از راه‌های جلوگیری از وثیقه عبارتند از ایجاد یک اعتماد زنده، نام بردن واضح ذینفعان در تمام حساب‌های سرمایه‌گذاری، بانکی و بازنشستگی، و ایجاد مالکیت مشترک برای دارایی‌های خاص.
انحصار وراثت چقدر طول می کشد؟
مدت زمان بسته به دارایی فرد متوفی، پیچیدگی وصیت نامه و عوامل دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، مجری ممکن است مجبور باشد دارایی ها را برای پرداخت به طلبکاران نقد کند. فروش یک خانه یا ملک دیگر برای این منظور می تواند زمان بر باشد. به طور کلی، انحصار وراثت می تواند از چند هفته تا چند سال طول بکشد.
چگونه می توان در دادگاه وصیت نامه اعتراض کرد؟
وب سایت دادگاه وصیت نامه معمولاً فرم هایی برای طرح اعتراض دارد، خواه اعتراض به دستکاری در وصیت نامه، جعل یا چیز دیگری باشد. این فرم ها باید در ابتدای فرآیند ارسال شوند.
از کدام مرجع می توان درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کرد؟
برای صدور گواهی انحصار وراثت باید به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت دائمی متوفی مراجعه کرد. لیکن باید توجه کرد که رسیدگی به دعاوی درباره اصل و نسب، وصیت، تولیت یا وقف که ممکن است پس از فوت متوفی ایجاد شود کماکان در صلاحیت دادگاه های عمومی است و چنین دعاوی حتی با توافق طرفین قابلیت طرح در شورای حل اختلاف را ندارد.
چه اشخاصی می توانند درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کنند؟
معمولا یک یا چند تن از ورثه درخواست صدور گواهی انحصار وراثت می کنند، لیکن هر ذی نفعی از قبیل طلبکار متوفی یا ورثه، کسی که متوفی به نفع او وصیت کرده (موصی له) یا کسی که از سوی متوفی مامور اجرای وصیت شده است (وصی) می توانند درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کنند. مخالفت یا همکاری نکردن یک یا چند تن از ورثه به هر دلیلی که باشد مانع رسیدگی و صدور گواهی انحصار وراثت نیست.
چه مدارکی باید همراه درخواست صدور گواهی انحصار وراثت ارائه شود؟
درخواست کتبی انحصار وراثت مشتمل بر نام، مشخصات کامل و اقامتگاه متقاضی، متوفی و همه ورثه و نسبت هر یک از ورثه با متوفی باید به همراه مدارک زیر به شورای حل اختلاف ارائه شود:
? -گواهی فوت متوفی صادر شده از سوی اداره ثبت احوال
2-کپی شناسنامه ورثه
? -کپی عقدنامه همسر دائمی متوفی
?-فرم استشهادیه دال بر منحصر بودن وراث به اشخاص نامبرده شده
?-گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث به اداره امور اقتصادی و دارایی آخرین محل اقامت متوفی. در این مرحله صرفا مشخصات متوفی و اموال و دارایی های وی در فرم مخصوصی به اداره دارایی اعلام می شود و نیازی به پرداخت مالیات نیست.
– ?رسیدگی به دعاوی درباره احوال شخصیه ایرانیان غیر شیعه، زرتشتی، کلیمی یا مسیحی در هر مورد بر اساس قواعد همان کیش و آیین انجام می شود بنابراین در صورتی که متوفی از اقلیت های مذهبی باشد نظر مرجع مذهبی مربوطه درباره تقسیم ماترک باید همراه درخواست ارائه شود.
زمان لازم برای صدور گواهی انحصار وراثت چقدر است؟
در صورتی که ارزش ماترک متوفی کمتر از ??میلیون ریال باشد، شورای حل اختلاف بدون انتشار آگهی و دعوت از ورثه، در جلسه فوق العاده با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده، گواهی انحصار وراثت را صادر می کند. لیکن در صورتی که ماترک، بر اساس گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث، بیش از ??میلیون ریال ارزش داشته باشد، در فرضی که آخرین سکونتگاه متوفی در شهر بوده باشد به هزینه متقاضی، درخواست وی یک نوبت در روزنامه کثیرالانتشار آگهی می شود و در فرضی که آخرین اقامتگاه متوفی در روستا بوده باشد درخواست متقاضی در روستا اعلام عمومی می شود. پس از گذشت یک ماه از آگهی یا اعلام عمومی در صورت عدم وصول اعتراض، با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده گواهی انحصار وراثت صادر می شود. در صورتی که در مهلت یک ماهه از زمان نشر آگهی هر شخص ذی نفعی به درخواست صدور گواهی انحصار وراثت اعتراض کند، به عنوان مثال شخصی ادعا کند که ورثه منحصر به اشخاص ذکر شده در درخواست نبوده و نام یک یا چند تن از ورثه عمداً یا سهواً اعلام نشده است یا شخصی مدعی شود که وصیت نامه ای از متوفی موجود است، شورای حل اختلاف در مواردی که صلاحیت رسیدگی به آن ها را دارد با تشکیل جلسه و دعوت از طرفین به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می کند و در مواردی که خارج از صلاحیت شورای حل اختلاف است با وصول اعتراض، رسیدگی به موضوع را در شورا تا تعیین تکلیف در دادگاه صالح متوقف می کند.
تشریفات چاپ آگهی انحصار ورثه
مطابق مواد 360 تا 365 قانون امور موروثی وراث و ذی نفعان ، تقاضای گواهی ارث می کنند و مراحل انحصار وراثت به مرجع صالح تحویل می شود ، که در حال حاضر شوراهای حل اختلاف هستند. آنها در روزنامه های کثیرالانتشار یا محلی تبلیغ می کنند. در صورت نبود روزنامه ، به جای تبلیغ با هزینه متقاضی ، گواهی در اماکن عمومی تبلیغ می شود. مسلماً هزینه آگهی روزنامه به عهده متقاضی است
سرانجام پس از انقضا یک ماه از تاریخ انتشار آگهی ، در صورت عدم اعتراض ، گواهی انحصار وراثت با بررسی دقیق اسنادی که تعداد وراث و رابطه آنها در آن است ، ارائه می شود. با یکدیگر وارد می شوند. طبق ماده 364 قانون آیین دادرسی مدنی ، اگر قیمت ملک بیش از 10 میلیون ریال نباشد ، شورا پس از بررسی دلایل و اسناد ، گواهی وراثت را بدون انتشار اطلاعیه رد یا قبول می کند.
در مورد دهیاران اگر املاک بیشتر از مبلغ فوق باشد ، فقط یک بار در خیابان های عمومی آگهی ارسال می شود که طبق ماده 365 در هر صورت بعداً افزایش می یابد. در صورت ناشناخته بودن وراث از قانون امور مدنی. یا برای تصفیه وصیت ، وراث از طریق آگهی معرفی شده اند ، نیازی به صدور گواهی انحصار وراثت در روزنامه نیست و گواهی مذکور به درخواست وارث یا ذینفع صادر خواهد شد.
در مواردی که برخی ورثه از همکاری خودداری می کنند آیا می توان بدون ذکر اسامی آن ها درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کرد؟
همان طور که پیشتر گفته شد هر ذی نفعی حتی بدون همکاری ورثه، می تواند درخواست صدور گواهی انحصار وراثت کند، بنابراین ارائه درخواست صدور گواهی انحصار وراثتی که در آن نام یک یا چند تن از ورثه ذکر نشده و ورثه متوفی به دروغ منحصر به افراد نامبرده در درخواست اعلام شده، هیچ ضرورتی ندارد. صرف نظر از مسائل شرعی و اخلاقی، قانون گذار چنین عملی را جرم دانسته و برای آن مجازات سنگینی تعیین کرده است. تکمیل فرم استشهادیه خلاف واقع و شهادت دروغ در این مورد نیز جرم است. ماده ? قانون تصدیق انحصار وراثت (مصوب 1309.7.14) مقرر می دارد: «هرگاه معلوم شود که مستدعی تصدیق با علم به عدم وراثت خود تحصیل تصدیق وراثت نموده یا با علم به وجود وارثی غیر از خود، تحصیل تصدیق بر خلاف حقیقت کرده است کلاهبردار محسوب و علاوه بر ادای خسارت به مجازاتی که به موجب قانون برای این جرم مقرّر است، محکوم خواهد شد.» همچنین توصیه می کنیم مقاله ما در زمینه مدارک لازم جهت اخذ گواهی حصر وراثت را مطالعه کنید.