شرایط انحلال شرکت ممکن است با اراده افراد و شرکاء ایجاد شود و یا در مواردی ممکن است از اراده آنها خارج باشد و در شرایطی خاص (فوت شرکاء، برشکستگی و….) که به آن اشاره خواهد شد ایجاد شود . اگر به هر صاحبین سهام شرکت به هر دلیلی قصد خاتمه فعالیت و انحلال شرکت را گرفته اند می بایست اقداماتی ثبتی همچون فرآیند ثبت شرکت انجام دهند که این امر ( انحلال شرکت )برای شرکتها با موضوعات متفاوت متغیر است.
شرایط انحلال شرکت
شرایط انحلال شرکت ممکن است با اراده افراد و شرکاء ایجاد شود و یا در مواردی ممکن است از اراده آنها خارج باشد و در شرایطی خاص (فوت شرکاء، برشکستگی و….) که به آن اشاره خواهد شد ایجاد شود . اگر به هر صاحبین سهام شرکت به هر دلیلی قصد خاتمه فعالیت و انحلال شرکت را گرفته اند می بایست اقداماتی ثبتی همچون فرآیند ثبت شرکت انجام دهند که این امر ( انحلال شرکت )برای شرکتها با موضوعات متفاوت متغیر است.
انحلال شرکت سهامی خاص
در این شرایط شرکت سهامی خاص منحل خواهد شد:
۱- زمانی که شرکت موضوعی را که جهت آن تشکیل شده است انجام داده یا انجام آن غیر ممکن باشد
۲- در صورت انقضای زمان تایین شده برای شرکت و عدم تمایل شرکاء به تمدید آن
۳- در صورت ورشکستگی
۴- درهر زمان که مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام به هر علتی رای به انحلال شرکت بدهد.
در صورت صدور حکم قطعی دادگاه مدارک مورد نیاز جهت انحلال شرکت سهامی عبارتند از:
۱- اصل صورت جلسه انحلال شرکت
۲-آخرین روزنامه رسمی شرکت
۳- فتوکپی شناسنامه مدیر تصفیه هر گاه مدیر تصفیه خارج از سهامداران انتخاب شده باشد
۴-اصل روزنامه کثیر الانتشار حاوی آگهی دعوت شرکاء، هرگاه مجمع با اکثریت شرکاء تشکیل شده باشد . صورت جلسه انحلال شرکت همراه و با دیگر مدارک باید ظرف ۵ روز از تاریخ تشکیل جلسه باید تسلیم اداره ثبت شرکتها شود و بعد از ثبت در دفاتر ثبت شرکتها و امضاء ذیل آن توسط نماینده آن شرکت منحل می شود.
انحلال شرکت با مسئولیت محدود
دلایل عام انحلال شرکت
شرکت با مسئولیت محدود مانند هر شرکت دیگری در موارد زیر منحل می‌شود:
۱-در صورتی که هدفی که شرکت به جهت آن تاسیس شده است محقق شده باشد و یا در کل دسترسی به آن غیر ممکن باشد.
۲- انقضاء مدت بدین معنا که برای فعالیت شرکت محدودیت زمانی در نظر گرفته شود و این زمان سپری گردد . شرکاء اقدامی جهت تمدید آن انجام نداده باشند.
۳- تصمیم همه شرکا: از آنجا که قرارداد تشکیل شرکت توسط تمام شرکا منعقد شده است، بنابراین خودشان هم می‌توانند از این قرارداد با توافق همه شرکا صرف نظر کنند.
۴- منتفی شدن تعدد شرکا، در صورت ترک شرکاء و تنها باقی ماندن یک شریک شرکت منحل خواهد شد.
۵-درصورت ورشکستگی ، ورشکستگی یک شرکت به معنای عدم توانایی شرکت در پرداخت وجوهی است که به عهده شرکت می باشد.شایان ذکر است که شرکت پس از اعلام ورشکستگی ار دخالتی در اداره امور شرکت نخواهد داشت و طبیعتا منحل خواهد شد.
دلایل خاص انحلال شرکت
قانون تجارت در بند‌های «ب» ، «ج» و «د» ماده ۱۱۴ موارد اختصاصی انحلال شرکت با مسئولیت محدود را بیان کرده است. این موارد عبارت است از:
۱-در صورت تصمیم عده‌ای از شرکا که میزان سهم آنها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد.(بند ب م ۱۱۴ ق. ت) این اکثریت، یک اکثریت سرمایه‌ای است. بنابراین اگر حتی دو نفر از بیست نفر شریک بیش از ۵۰% سرمایه شرکت را دارا باشند، هر زمان که اراده کنند می‌توانند شرکت را به استناد این بند منحل کنند.
این بند جنبه آمره (الزام آور) دارد و به هیچ وجه نمی‌توان اکثریت سرمایه‌ای را تغییر داد. مثلاً نمی‌توان اکثریت را ۷۰% یا ۳۰% قرارداد.
قابل ذکر است که این بند ممکن است باعث سو استفاده برخی شرکا که دارای اکثریت سرمایه‌اند و از بین رفتن حقوق سایر شرکا شود، چرا که آنها می‌توانند با تهدید سایر شرکا به انحلال، نظرات و تصمیمات خودشان را در شرکت اعمال کنند.
۲- در صورتی که به واسطه ضررهای وارده به شرکت نصف سرمایه شرکت از بین برود و یکی از شرکا تقاضای انحلال بکند و دادگاه نیز دلایل او را موجه بداند. سایر شرکا نیز حاضر نباشند سهمی را که در صورت انحلال به او تعلق می‌گیرد بپردازند و او را از شرکت خارج کنند
نکات حائز اهمیت در رابطه با این بند:
الف.انحلال شرکت موکول به این است که یکی از شرکا از دادگاه تقاضای انحلال بنماید.
ب.درخواست انحلال از دادگاه فقط در صورت ایجاد ضرری است که نصف سرمایه شرکت را از بین ببرد.
ت.حکم انحلال شرکت در صورتی توسط دادگاه صادر می‌شود که سایر شرکا حاضر نباشند سهم شریک متقاضی انحلال در شرکت را پرداخت کنند. این مطلب نشان می‌دهد که شریک متقاضی انحلال باید ثابت کند که رفع ضرر شخصی او بدون انحلال میسر نیست پس هرگاه شرکا بتوانند سهم او را پرداخت کنند دلیلی برای انحلال وجود ندارد.
۳- به موجب بند د ماده ۱۱۴ قانون تجارت در صورتی که یکی از شرکا فوت شود و بموجب اساسنامه شرکت، فوت شریک باعث انحلال شرکت باشد، شرکت منحل خواهد شد.علت وجود این بند، وجود جنبه شخصی بودن شرکت با مسئولیت محدود است یعنی در این شرکت تا حدی شخصیت شریک مهم است.
برای ثبت انحلال این شرکت به این مدارک نیار خواهید داشت:
۱- اصل صورت جلسه انحلال شرکت
۲- آخرین روزنامه رسمی که آگهی های شرکت در آن منتشر می شود
۳-فتوکپی شناسنامه مدیر تصفیه در صورتی که خارج از شرکاء انتخاب شده باشد.
۴-ارائه سند ثبت دایر بر ارسال دعوت نامه برای شرکاء چنانچه مجمع عمومی فوق العاده با اکثریت شرکاء تشکیل شده باشد
انحلال شرکت تضامنی
شرکت های تضامنی در چه شرایطی منحل خواهند شد:
۱- دستیابی کامل به هدف شرکت و یا عدم موفقیت قطعی در ذستیابی به هدف تاسیس شرکت.
۲-در صورت نعریف زمان فعالیت در زمان ثبت شرکت و به پایان رسیدن این زمان بدون اقدام به تمدید زمان فعالیت
۳-تصمیم مجمع عمومی فوق العاده شرکت جهت انحلال
۴- در صورتی که احدی از شرکاء مطابق م ۱۳۷ شرکت را فسخ نماید.
۵- در صورت ورشکستگی شرکت
۶- در صورت تراضی تمام شرکاء
۷- صدور حکم انحلال از دادگاه با تقاضای احد از شرکاء
۸- در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکاء به شرط این که در اساسنامه قید شده باشد
۹-اگر احد از شرکاء ورشکسته شود و سهم ورشکسته از منافع شرکت جهت پرداخت دین وی کافی نباشد می توانند تقاضای انحلال شرکت را بنمایند ، مشروط به این که ۶ ماه قبل قصد خود را به وسیله ارسال اظهار نامه به اطلاع شرکت رسانده باشند.