نشوز در لغت به معنای نافرمانی زن از شوهر است. بر این اساس، زنی که از انجام تعهدات خود در برابر شوهر خودداری کند، نشزه نامیده می شود. قانونگذار در صورت عدم ایفای تعهدات زناشویی ضمانت اجرای خاصی را پیش بینی کرده است که در ادامه به آن اشاره می کنیم. نقطه مقابل نشوز مطابقت است که به دو حالت عام و خاص تقسیم خواهد شد. رعایت کلی، مانند زندگی در یک خانه مشترک، و تبعیت خاص شامل داشتن رابطه جنسی است.
در اصطلاح حقوقی به عدم تمکین عام یا خاص زوجه ناشزه گفته میشود. به این معنی که شوهر حق دارد به خاطر نافرمانی و ترک خانه و عدم انجام تکالیف زوجیت از سوی زوجه او را طلاق ندهد و همچنین از دادگاه جواز ازدواج مجدد دریافت کند. اگرچه مرد حتی در این حالت نیز باید مهریه زن را پرداخت کند. اما به این خاطر که زن برای همیشه همسر وی میماند هرگز نمیتواند ازدواج مجدد کند. وکیل طلاق بهترین گزینه برای پرسیدن تمامی سوالات شما میباشد.
شرایط طلاق زن ناشزه چگونه است؟
با در نظر گرفتن شرایط طلاق زوجه معاند، ابتدا زوج تقاضای تمکین را به دادگاه تقدیم می کند، پس از طرح تقاضای عدم تمکین زوجه، قاضی به درخواست تمکین رسیدگی می کند.
در صورتی که قاضی زوجه را به تسلیم محکوم کند و حکم تسلیم قطعی شود، زوج میتواند از آن حکم برای طرح درخواستهای تجدیدنظر دیگری مانند طلاق یا کسب اجازه برای ازدواج مجدد استفاده کند.
اگر شوهر بخواهد زن مجرد خود را طلاق دهد باید مهریه زن را بدهد. اما از لحظه تقدیم تقاضای الزام به تمکین و همچنین اثبات حکم عدم تمکین زوجه، نفقه به وی تعلق نمی گیرد.
در صورت اعتراض زوجه به حکم نکول، می تواند نسبت به دادخواست تمکین زوج شکایت کرده و درخواست تجدیدنظر نماید.
شوهر می تواند برای طلاق زن مجرد خود از وکیل برای طلاق زن مجرد استفاده کند. وکیل طلاق روند طلاق را سرعت می بخشد و به مرد کمک زیادی می کند.
تفاوت میان تمکین و نشوز در چیست و تفاوت این دو چگونه سرنوشت طلاق را تغییر خواهد داد؟
در اسلام برای زوج و زوجهای که با همدیگر عقد نکاح می کنند، وظایف و تکالیفی ایجاد میگردد که امتناع از آن تکالیف برای هر کدام پیامدهایی را به همراه خواهد داشت. تمکین برای زوجه در دو صورت وجود دارد؛ تمکین عام و تمکین خاص.
تمکین عام به وظایف زوجه در خانه اعم از آشپزی، بچه داری و… گفته میشود و تمکین خاص به تکالیف زوجه در خصوص رابطه زناشویی گفته میشود.
در صورتی که زوجه از هر کدام از این تکالیف امتناع ورزد عدم تمکین یا نشوز گفته میشود. در حقیقت تمکین و نشوز در برابر یکدیگر قرار دارند.
با این حال انجام ندادن تکالیف و وظایف برای شوهر نیز به گونهای عدم تمکین محسوب میشود و در صورتی که شوهر از تکالیف خود به عنوان مرد خانواده سرپیچی کند، زن قادر است درخواست عسر و حرج کند.
شرایط ناشزه شدن زن چیست
چون در مواردی کارها طبق قوانین و مقررات آنها پیش نمی رود ممکن است زن از انجام وظایف خود امتناع کند و از اطاعت از شوهر امتناع ورزد.لازم به ذکر است که در صورت عدم تمکین زوجه با خروج از منزل مشترک و مرد در دادگاه این امر را ثابت می کند، زن با صدور حکم به اطاعت از مرد مکلف به اجرای قانون می شود و در صورت عدم تمکین از حکم قانون، زن نامناسب تلقی می شود و عواقبی برای او در پی خواهد داشت. در خصوص مشکلات خانوادگی خود می توانید با وکلای متخصص در سایت مشاوره حقوقی صدای وکیل مشورت کنید.
6 مورد از شرایطی که زن می تواند عدم تمکین کند
- یکی از این موارد که در ماده 1115 قانون مدنی آمده است این است که اگر بودن زن و شوهر در یک منزل متضمن خوف و ضرر جانی و یا مالی و یا آبرو برای زن باشد زن می تواند با مراجعه به محکمه و اخذ اذن از دادگاه مسکن جداگانه اختیار کند که در این صورت زن مستحق نفقه هم می باشد.
- مطابق ماده 1127 قانون مدنی: هر گاه مرد بعد از عقد نکاح به امراض مقاربتی مبتلا شود زن می تواند از تمکین نمودن به همسر خود امتناع کند و با توجه به صراحت قانون این ترک تمکین مانع حق نفقه برای زن نیست. در خصوص بیماری های مقاربتی می توان بیماری ایدز را مثال زد که با برقراری رابطه زناشویی سرایت میکند.
- موردی دیگر از موارد جواز عدم تمکین زن در ماده 1114 قانون مدنی آمده است: در ماده فوق آمده است که زن موظف به زندگی در محل و مسکنی است که مرد برای او تعیین می کند مگر آنکه تعیین محل زندگی و مسکن برای زن شرط شده باشد که در این صورت زن می تواند محل زندگی را تعیین کند در این مورد اگر زن در منزلی که شوهر تعیین نموده حاضر نشود و تمکین نکند ناشزه محسوب نمی شود.
- یکی دیگر از موارد جواز عدم تمکین زن در مقابل همسر خود مبتلا شدن زن به بیماری های مقاربتی و مسری که در صورت برقراری رابطه جنسی مرد را نیز مبتلا کند. مانند بیماری ایدز و یا بیماری کرونا که هر دو می تواند کشنده باشد، قَرَن نیز مشمول این قاعده است که در این مورد هم در صورت عدم تمکین، زن باز هم مستحق نفقه می باشد و زن را ناشزه.
- مطابق ماده 1085 زن می تواند تا زمانی که مهریه او پرداخت نشده است از انجام وظایف خود امتناع کند البته این در صورتی است که باکره بوده باشد و بعد از عقد نکاح نیز تمکین خاص ننموده باشد در این مورد زن می تواند از حق حبس خود استفاده کند و تا زمانی که مهریه را دریافت ننموده تمکین نکند این مورد هم مسقط حق نفقه برای زن نیست.
- زن در مواردی که حال انجام واجبات شرعی است نیز از انجام رابطه زناشویی معاف است و مرد نمی تواند او را ملزم به برقراری رابطه کند. مانند نماز و روزه.
عواقب ناشزه محسوب شدن زن
مطابق ماده 1108 قانون مدنی هرگاه زن بدون عذر موجه و مانع مشروع از وظایف زناشویی خود امتناع ورزد مستحق نفقه نخواهد بود.
(مطابق مواد ۱۶ و ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۵ بهمن ماه ۱۳۵۳) در صورتیکه زن ناشزه محسوب شده باشد مرد می تواند تجویز ازدواج مجدد را از دادگاه خانواده درخواست نماید.