تفاوت زوجه حقیقی با در حكم زوجه بودن:

مشاوره حقوقی رایگان با وکیل خوب دادگستری

1_ ماهیت طلا‌ق: چنانچه مطلقه رجعیه زوجه حقیقی محسوب شود، ماهیت طلا‌ق رجعی شبیه عقد صرف است؛ اما در صورت حکمی بودن، طلا‌ق رجعی ماهیتی همچون عقد بیع داشته و حق فسخ در آن وجود دارد.
2_ حقیقت رجوع: ماهیت رجوع در موضوع حقیقی یا حکمی بودن زوجه نیز متفاوت است. به اعتقاد طرفداران نظریه حقیقی بودن زوجه، رجوع نکاحی جدید نیست؛ بلکه ادامه زوجیت موجود می‌باشد که در معرض زوال قرار دارد؛ اما قائلا‌ن به حکمی بودن زوجه، رجوع را همچون عقد نکاحی جدید می‌دانند که به‌سبب آن زوجیتی که از بین رفته، دوباره برمی‌گردد.
3_ ماهیت رجوع: میان فقها دراین‌خصوص که اجازه رجوع در مدت عده حکم است یا حق، تفاوت وجود دارد. اگر حکم باشد، قابل نقل و انتقال نیست؛ اما در صورت حق بودن، ممکن است از حقوق قابل اسقاط و یا نقل و انتقال باشد. مطلبی که به این بحث مربوط می‌شود این است که برخی فقها حکم یا حق بودن جواز رجوع را مبتنی بر زوجه حقیقی یا زوجه حکمی بودن مطلقه رجعیه و از آثار آن دانسته‌اند.
4_ ترتب حقوق و تکالیف زوجه بر مطلقه رجعیه: هم در روایات و هم در متون فقهی، آثار زوجه بر مطلقه رجعیه در مدت عده مترتب شده است. از جمله این حقوق می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1_ در صورت فوت یکی از زوجین، طرف مقابل از او ارث می‌برد.
2_ زوجه مستحق دریافت نفقه است.
3_ در صورت فوت یکی از زوجین، امکان غسل دادن او توسط طرف دیگر وجود دارد.
4_ زکات فطره مطلقه رجعیه برعهده شوهر می‌باشد.
5_ هزینه کفن مطلقه رجعیه برعهده شوهر است.
6_ نزدیکی شوهر در مدت عده به مطلقه رجعیه رجوع محسوب می‌شود؛ حتی اگر شوهر قصد رجوع نداشته باشد.
7_ خواستگاری از مطلقه رجعیه چه به‌صراحت و چه به‌اشاره جایز نیست.
8_ در صورت زنای هریک، زنای آنها محصنه است و با اجتماع شرایط رجم می‌شوند.
9_ قسم یاد کردن مبنی بر ترک روابط زناشویی برای مطلقه رجعیه صحیح است.
10_ تا زمانی که مطلقه رجعیه در عده است، شوهر نمی‌تواند خواهر او را به همسری بگیرد.
11_ حق ازدواج مرد ساقط است.
12_ زنا با مطلقه رجعیه در حال عده، باعث حرمت ابدی است.
13_ اگر شوهر فوت نماید، مطلقه رجعیه باید عده وفات نگهدارد.
14_ برای حج مستحب اجازه شوهر برای مطلقه رجعیه شرط است؛ اما در حج واجب اجازه شرط نیست.

5_ تأثیر رجوع: اگر به زوجیت حقیقی قائل باشیم، نقش رجوع آن است که تأثیر مقتضی جدایی و مفارقت را از میان می‌برد و مانعی برای جدایی است؛ اما به اعتقاد قائلا‌ن به زوجیت حکمی، با انشای طلا‌ق، جدایی حاصل می‌شود.
6_ شرط و عدم شرط تمتع از مطلقه به قصد رجوع: چنانچه مطلقه رجعیه زوجه حقیقی به حساب آید، نیازی به قصد رجوع نیست؛ اما در صورت حکمی به شمار آمدن، بهره‌مندی مرد از زن منوط به آن است که ابتدا قصد رجوع کند و اگر چنین قصدی را ننماید، بهره‌مندی از او جایز نیست و اگر چنین کاری کند، مرد مجرم و قابل مجازات است.